Skip to content
kathimerini

Τον Ιούλιο του 2008 έγραψα στην «Καθημερινή»: «Υποστηρίζω ότι είναι επείγον να αλλάξει το κυβερνητικό σχήμα, προκειμένου να αυτονομηθεί το υπουργείο Οικονομικών και να αποκτήσει έναν ισχυρό και αποτελεσματικό υπουργό. Υστερα από 52 μήνες, με τον ίδιο υπουργό (εννοούσα τον κ. Αλογοσκούφη), τίποτε δομικό δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο στο υπουργείο Οικονομικών. Ολοι γράφουν τώρα για τα δημοσιονομικά προβλήματα που έρχονται. Αλλά πώς να μην έρθουν όταν το όλο σύστημα ελέγχου των δαπανών παραμένει στην προ εικοσαετίας κατάσταση; Οταν δεν εξετάζεται η σκοπιμότητα κάθε μιας δαπάνης του προϋπολογισμού; Πώς να μην έρθουν όταν η διαφθορά στις εφορίες είναι εκτός ελέγχου; Οταν η κυβέρνηση διορίζει ανίδεους (κατά δήλωση του κ. Αλογοσκούφη) στα ταμεία, στις ΔΕΚΟ, στους Οργανισμούς; Οταν ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών δηλώνει ότι το πραγματικό ΑΕΠ είναι κατά 25% μεγαλύτερο εκείνου που καταγράφεται επισήμως; Πώς να μην έρθουν όταν ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών αφήνει ανεξέλεγκτο τον βόθρο των υπέρ τρίτων φόρων; Οταν ανέχεται το ανεξέλεγκτο των ειδικών λογαριασμών (ένα είδος μαύρου ταμείου στα χέρια των υπουργών);».

Πριν από ακριβώς εντεκάμισι χρόνια, Ιούλιο 1997 στο «Βήμα», με κυβέρνηση Σημίτη έγραφα:

«Για την επίτευξη του εθνικού στόχου της ισότιμης παρακολούθησης της συντελούμενης ευρωπαϊκής ένωσης, το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν και παραμένει η λειτουργία του δημόσιου τομέα. Οσο δεν αντιμετωπίζεται αυτή η πραγματικότητα τόσο απομακρύνεται η πιθανότητα να επιτύχουμε ό,τι επιδιώκουμε.

Η ανάγκη περιορισμού της δαπάνης, της σπατάλης και της κλοπής στον ευρύτερο δημόσιο τομέα δεν θα γίνει με ευχές, αλλά με συγκεκριμένα μέτρα. Πρώτο μέτρο για τον περιορισμό της δαπάνης είναι να αρχίσουμε να μετράμε, να ξέρουμε δηλαδή τι μας γίνεται σε κάθε κρατική μονάδα.

Παντού σε όλο τον δημόσιο τομέα. Στα ταμεία, στη ΔΕΗ, στα πανεπιστήμια, στον ΟΣΕ, στην Ολυμπιακή Αεροπορία, στα νοσοκομεία, παντού. Πουθενά σήμερα δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία. Οσο διστάζει η κυβέρνηση, για να μην διαταράξει τα κακώς κείμενα ή τις σκοτεινές ισορροπίες, να αναθέσει σε διεθνούς κύρους οικονομικούς ελεγκτές να καταστήσουν όλες τις δραστηριότητες του δημόσιου τομέα μετρήσιμες, δεν θα υπάρξει περιορισμός της δαπάνης».

Αυτά έγραφα πριν από 11,5 χρόνια. Τα επανέλαβα στη Βουλή τον Απρίλιο του 2002 και ξανά τον Ιούλιο του 2008. Αλλαξε τίποτε; Οχι βέβαια! Παρά το γεγονός ότι ο κ. Καραμανλής ξεκίνησε την πρωθυπουργική του θητεία με την περιβόητη απογραφή του κ. Αλογοσκούφη. Με την πρόθεση δηλαδή να μετρήσει και να καταγράψει την πραγματικότητα που κληρονόμησε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Τι απεγράφη όμως; Το ΑΕΠ; Η κατάσταση στις ΔΕΚΟ, στα ταμεία, στα νοσοκομεία; Η αξιοπιστία του συστήματος προμηθειών στο υπουργείο Αμυνας; Οι πραγματικές ώρες εργασίας των εκπαιδευτικών; Η έκταση της φοροδιαφυγής; Τίποτε δεν ψάχτηκε. Τίποτε δεν έγινε γνωστό.

Μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται πρόθυμος να παρακολουθήσει από κοντά τα οικονομικά θέματα. Συνέστησε οικονομική επιτροπή στην οποία θα συμμετέχουν, εκτός από τον ίδιο, οι υπουργοί Οικονομίας, Ανάπτυξης και ΠΕΧΩΔΕ.

Κατά τη γνώμη μου θα ήταν χρήσιμο να διευρυνθεί η επιτροπή με τη συμμετοχή των δύο υφυπουργών Οικονομικών (φορολογικά και γενικό λογιστήριο) και με την υπουργό Απασχόλησης. Χωρίς τους δύο υφυπουργούς και την υπουργό Απασχόλησης είναι εύκολο να παρασυρθεί η νέα οικονομική επιτροπή σε θεωρητικολογίες και σε αποφάσεις χωρίς αντίκρισμα. Η μεγάλη αδυναμία του απομακρυνθέντος υπουργού Οικονομίας δεν ήταν άλλωστε στη θεωρία, αλλά στην εφαρμογή των αποφάσεων.

Το πρώτο που θα πρέπει να κάνει η νέα επιτροπή είναι να απαιτήσει να αρχίσει το μέτρημα για να της δοθούν ορισμένα στοιχεία (το προϊόν του μετρήματος) που στη συνέχεια θα δημοσιοποιηθούν (θα τα μάθουμε δηλαδή όλοι μας).

Για παράδειγμα, πρέπει να γίνει γνωστός ο ακριβής αριθμός των κάθε είδους αμειβομένων από το Δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα τις 31/12/2004, 31/12/2006, 31/12/2008 καθώς και το συνολικό ποσό που κατεβλήθη για κάθε μορφής αμοιβή. Ετσι θα μάθουμε τι ακριβώς κοστίζουν και πόσοι είναι οι κάθε είδους αμειβόμενοι στο υπουργείο Οικονομικών, στην Τράπεζα της Ελλάδος, στην Ολυμπιακή, στην Αγροτική Τράπεζα, στο ΙΚΑ, στο υπουργείο Υγείας, στο Παιδείας κ.λπ.

Πρέπει ακόμη να μάθουμε τα ακριβή ποσά που ξοδεύτηκαν το 2004, το 2006 και το 2008 από όλους τους ειδικούς λογαριασμούς των υπουργείων και τους αποδέκτες των χρημάτων αυτών. Π.χ. ΕΛΚΕ, ΕΤΕΡΠΣ, ΤΑΠΑ.

Η γνώση των παραπάνω στοιχείων και η δημοσιοποίησή τους θα επιτρέψει στον πρωθυπουργό να περιορίσει αμέσως –χωρίς συσκέψεις και διαλόγους– κατά τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ τις ετήσιες δαπάνες. Τον βεβαιώνω ότι δεν θα έχει την παραμικρή δυσκολία να εξηγήσει τις πράξεις του επειδή η δημοσιοποίηση των στοιχείων θα έχει κάνει τις αποφάσεις του αυτονόητες.

Το μέτρημα πρέπει να επεκταθεί στα ταμεία, στα νοσοκομεία, στις ΔΕΚΟ, στο υπουργείο Οικονομικών, παντού. Πρέπει να τεθούν σφιχτές χρονικές προθεσμίες και να γίνει σαφές ότι κάθε ολιγωρία ή καθυστέρηση θα τιμωρείται με αυστηρότητα.

Αν γίνουν τα παραπάνω, αν γίνουν πειστικά και αποφασιστικά, η Ελλάδα θα αρχίσει να ανακτά την οικονομική αξιοπιστία της και θα μπορέσει να αντιμετωπίσει τις δανειακές της ανάγκες με λογικό κόστος. Αν δεν γίνουν, φοβάμαι ότι το κόστος δανεισμού θα εξακολουθήσει να αυξάνεται για να οδηγηθούμε τελικώς σε περιπέτειες.

Μόλις περικοπούν τα πρώτα 5 δισ. από τις ετήσιες δαπάνες –οι εύκολες– θα ακολουθήσει δεύτερο σημείωμά μου για τα επόμενα 5 δισ. – κάπως πιο δύσκολα.

Back To Top