Βουλή των Ελλήνων
Ομιλία του Στέφανου Μάνου για τον προϋπολογισμό του 1988
15 Δεκεμβρίου 1987
Η ομιλία μου για τον προϋπολογισμό του 1988 θα περιοριστεί σε ένα, αλλά πολύ σημαντικό θέμα. Το περιβάλλον.
Στο περιβάλλον Θα αναφερθώ και, ειδικότερα στο περιβάλλον της πρωτεύουσας, για το οποίο σήμερα η κυβέρνηση, δια του αντιπροέδρου της, ανακοίνωσε μέτρα τα οποία είναι σε όλους γνώριμα. Διότι τα έχουμε ξανακούσει από άλλους και δεν τα είδαμε να εφαρμόζονται. Το ΠΑΣΟΚ επαναλαμβάνεται.
θέλω να παρακαλέσω να πιστέψετε ότι όλα όσα θα πω είναι αληθινά και δεν λέγονται από κάποια αντιπολιτευτική διάθεση, ούτε από οποιαδήποτε πρόθεση εντυπωσιασμού. Ζούμε όλοι στην Αθήνα και μαζί μας άλλα 4 εκ. Έλληνες. Οι περιβαλλοντικές συνθήκες γύρω μας είναι άθλιες κ αι γίνονται κάθε μέρα χειρότερες. Πρέπει επιτέλους να κάνουμε κάτι για να λύσουμε το πρόβλημα. Θα κάνω συγκεκριμένες προτάσεις που πιστεύω λύνουν το πρόβλημα. Κάθε μία έχει κόστος και γ ι αυτό είμαι βέβαιος άτι θα δυσαρεστήσουν όλους τους οπαδούς της στιγμιαίας ευτυχίας. Τα μέτρα που θα προτείνω δεν είναι απαραιτήτως δημοφιλή. Τα αποτέλεσμα όμως θα είναι.
Τα πρόβλημα νέφος της Αθήνας οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στα αυτοκίνητα. Για την ακρίβεια κατά 86%. Άρα για να περιορισθεί το πρόβλημα νέφος, πρέπει να περιορισθούν οι μετακινήσεις με αυτοκίνητα και να βελτιωθούν οι συνθήκες λειτουργίας των κινητήρων τους.
Δύο μέτρα άμεσης εφαρμογής που ανέφερα σε μια συζήτηση μου με τον αρμόδιο υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κ. Κουλουμπή στο ραδιοσταθμό ΑΘΗΝΑ 9.84 πριν από ένα μήνα (13.11.87), ανακοινώθηκε σήμερα ότι θα εφαρμοσθούν στο προσεχές μέλλον.
Τα πρώτο είναι το συνεχές ωράριο. Είναι φανερό ότι το συνεχές ωράριο περιορίζει τις μετακινήσεις που γίνονται με αυτοκίνητα. Η καθιέρωση ταυ συνεπώς, πέρα από κάθε αμφιβολία, συμβάλλει στον περιορισμό του νέφους. Καλώς καθιερώνεται. Ελπίζω μόνο να ισχύσει για τουλάχιστον 60 ώρες την εβδομάδα, πράγμα που διευκολύνει τους καταναλωτές -τους καταναλωτές που συστηματικά αγνοεί η κυβέρνηση συζητώντας αποκλειστικά με τους εργαζόμενους και τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων- και αυξάνει τις συνθήκες ανταγωνισμού στην αγορά με ευεργετικές επιπτώσεις στη διαμόρφωση των τιμών.
Τα δεύτερο αφορά τη βελτίωση του ντίζελ. Και αυτό σωστό μέτρο. Διότι για τον καπνό που βγάζουν τα λεωφορεία και τα ταξί των Αθηνών δεν φταίνε οι ντιζελοκινητήρες, όπως προσπαθούσε να μας κάνει να πιστέψουμε ο κ. Κουλουμπής, αλλά το κακής ποιότητας καύσιμο που χρησιμοποιούν. Οι μετρήσεις ταυ ΠΕΡΠΑ δείχνουν ότι τα ντιζελοκίνητα αυτοκίνητα στην Αθήνα εκπέμπουν 3.300 τόνους καπνού το χρόν Αν χρησιμοποιηθεί ελαφρύ βελτιωμένο ντίζελ για τα αυτοκίνητα ο καπνός θα πέσει στους 1.100 τόνους. Ελαφρύ βελτιωμένο ντίζελ είχαμε μέχρι το 1982. Το κατάργησε όμως ο κ. Κουλουμπής ως υπουργός Βιομηχανίας. Σ’ αυτόν χρωστάμε 2.200 τόνους καπνού το χρόνο. Την ανατροπή της απόφασης αυτής χαρακτήρισε σήμερα ο κ. Κουτσόγιωρνας, περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας του ντίζελ. Μας κοροϊδεύετε; Και γιατί θα περιμένουμε για την καθιέρωση του βελτιωμένου ντίζελ; Να φέρει η κυβέρνηση ένα καράβι καθαρό ντίζελ τώρα αμέσως. 20.000 τόνοι φθάνουν για ένα μήνα στο νομό Αττικής. Να κάνουμε Χριστούγεννα χωρίς κάπνα!
Ανέφερα δύο σημαντικά μέτρα άμεσης εφαρμογής που επιτέλους έγιναν κατανοητά από την κυβέρνηση και φαίνεται ότι πρόκειται να εφαρμοσθούν. Δεν φθάνουν όμως. Και βεβαίως δεν λύνεται το πρόβλημα με τον μακρύ κατάλογο των αστυνομικών μέτρων που εξαγγέλθηκαν σήμερα.
Αφού τα αυτοκίνητα φταίνε για το 86% του νέφους πρέπει αμέσως να διευκολύνουμε την εισαγωγή νέων αυτοκινήτων με αντιρρυπαντική τεχνολογία. Χωρίς καμιά αναβολή. Σημειώστε ότι μέσα σε αυτή την αίθουσα, ο κ. Πέτσος, μας διαβεβαίωσε ότι ο περιορισμός του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα αυτοκίνητα δεν προκαλεί ούτε συναλλαγματικά ούτε δημοσιονομικά προβλήματα. Θα έχει μόνον ευεργετικά αποτελέσματα. Στο περιβάλλον και στην οδική ασφάλεια. Σε ανθρώπινες ζωές. Τι περιμένει λοιπόν η κυβέρνηση; Εφαρμόζετε το πρόγραμμα και τις εξαγγελίες της Νέας Δημοκρατίας σε τόσα σημεία, ώστε είμαι βέβαιος ότι θα μπορέσετε να εξηγήσετε στους οπαδούς σας ένα μέτρο παραπάνω από τα δικό μας πρόγραμμα.
Πρέπει ακόμη με μια σειρά έργων να βελτιώσουμε σημαντικά τις συνθήκες κυκλοφορίας στην Αθήνα. Έχω επανειλημμένα διατυπώσει την άποψη ότι αν από το δακτύλιο της Αθήνας αφαιρούσαμε όλα τα σταθμευμένα αυτοκίνητα θα τριπλασιάζαμε το οδικό δίκτυο και θα βελτιώναμε θεαματικά τις συνθήκες κυκλοφορίας. Για να φύγουν τα αυτοκίνητα χρειάζεται ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα κατασκευής γκαράζ. Θεωρώ δίκαιο και σωστό την επιβάρυνση για την κατασκευή των γκαράζ αυτών να επωμισθούν αποκλειστικά τα αυτοκίνητα που επιθυμούν να κυκλοφορούν μέσα στο δακτύλιο. Για τον σκοπό αυτό προτείνω την καθιέρωση ενός ετήσιου τέλους εισόδου στο δακτύλιο ύφους 10.000 δραχμών, όσα δύο κλήσεις για παράνομη στάθμευση. Τα έσοδο αυτά να περιέλθει στα δήμο που θα έχει την υποχρέωση να το χρησιμοποιήσει αποκλειστικά για την κατασκευή γκαράζ μέσα στο δακτύλιο. Υπολογίζω ότι το ετήσιο έσοδο ταυ δήμου θα υπερβεί τα 5 δισ. δραχμές. Δεν φθάνει όμως η δημοτική προσπάθεια. Πρέπει ακόμη να εφαρμοσθεί με αυστηρότητα ο νόμος για την κατασκευή γκαράζ στα νέα κτίρια και να διευκολυνθεί η κατασκευή και λειτουργία γκαράζ από ιδιώτες. Τέλος ο έλεγχος της παράνομης στάθμευσης πρέπει, να γίνει αποτελεσματικός. Οι σημερινές ανακοινώσεις κάτι προβλέπουν προς αυτή την κατεύθυνση αλλά όπως είπα στην αρχή τα έχουμε όλα ξανακούσει.
Όλα αυτά μπορούν να αρχίσουν τώρα. Το μεγάλο όμως και μακροπρόθεσμο έργο είναι η δημιουργία ενός εναλλακτικού τρόπου μεταφοράς. Δηλαδή το μετρό. Στο σημείο αυτό η κυβερνητική ευθύνη είναι τεράστια. Διότι παρά το γεγονός ότι η σημασία του μετρό είναι προφανής, η κυβέρνηση το ξέχασε νια πέντε ολόκληρα χρόνια. Αν είχε συνεχίσει τη δουλειά που είχαμε ξεκινήσει εμείς, σήμερα θα ήμασταν στα εγκαίνια λειτουργίας μιας γραμμής.
Τώρα πάντως η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι μέχρι 15.3.88 θα υποβληθούν προσφορές και ότι τον Σεπτέμβριο του 1988 θα ολοκληρωθεί η αξιολόγηση τους και θα ανατεθεί το έργο. Δεν το πιστεύω. Και τούτα διότι δεν βλέπω να έχει ξεκαθαρίσει στο μυαλό των αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων ο τρόπος χρηματοδότησης και αποπληρωμής του έργου. Σε όλα τα μέρη του κόσμου όπου υπάρχει μετρό -που έχει μάλιστα αποσβεσθεί- το εισιτήριο κυμαίνεται μεταξύ 60 και 100 δραχμών. Όσο λοιπόν οι επίδοξοι χρηματοδότες ταυ έργου βλέπουν την πολιτική που ακολουθούμε στις συγκοινωνίες και τα τεράστια ελλείμματα τους, πιστεύετε ότι θα μας χρηματοδοτήσουν;
Για να γίνει το μετρό πραγματικότητα πρέπει να υπάρξει σταδιακή εκλογίκευση της πολιτικής για τις αστικές συγκοινωνίες. Προβλέπεται στον προϋπολογισμό η επιδότηση των συγκοινωνιακών φορέων της πρωτεύουσας και του ΟΑΣΘ με 41,5 δ ι σ. δραχμές. Πρέπει να αποφασίσουμε και. να εφαρμόσουμε την σταδιακή, μέσα σε λίγα χρόνια, κατάργηση της επιδότησης αυτής. Αρχίζοντας τώρα. 0 περιορισμός του ελλείμματος είναι αναγκαίος γ ι α να πείσουμε ότι θα μπορέσουμε να ξεπληρώσουμε το μετρό. Διότι αν συνεχίσουμε την πολιτική αυτή δεν θα γίνει το μετρό. Και μη ξεχνάτε ότι τα μετρό δεν είναι μια γραμμή που θα τελειώσει σε μερικά χρόνια αλλά ένα πλέγμα 5-6 γραμμών, η κατασκευή των οποίων θα μας απασχολήσει για πάρα πολλά χρόνια.
Σας παρέθεσα πέντε θέσεις. Άμεση καθιέρωση συνεχούς ωραρίου. Άμεση βελτίωση ποιότητας ντίζελ. Κάθετη πτώση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο αυτοκίνητο. Τέλος εισόδου στο δακτύλιο για την κατασκευή γκαράζ. Μετρό και πάλι μετρό. Αν εφαρμοσθούν θα γλυτώσουμε.
Θα ήταν παράλειψη μου αν, μια και μιλήσαμε για τα καύσιμα, δεν ανέφερα για άλλη μια φορά στην αίθουσα αυτή το πρόβλημα που γεννάται από την έλλειψη ειδικού ντίζελ για τα αυτοκίνητο. Όλα τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν δύο τύπους ντίζελ. 0 ένας προορίζεται για τη θέρμανση και ο άλλος για την κίνηση.
Η διαμόρφωση της τιμής ταυ ντίζελ που χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητα σε επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα απ’ ό,τι ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη και απ’ ό,τι ισχύει για την βενζίνη διαστρεβλώνει όλο το πλέγμα μεταφορών στην πατρίδα μας. Φθηνά ταξί και άρα υπερβολική χρήση τους. Φθηνές οδικές μεταφορές που κάνουν τη σιδηροδρομική μεταφορά, αλλά συχνά και τη θαλάσσια, συγκριτικά ασύμφορη. Διευκόλυνση της συγκέντρωσης δραστηριοτήτων στο κέντρο σε βάρος της αποκέντρωσης, είναι μερικές από τις επιπτώσεις. Και οι επιπτώσεις αυτές έχουν οικονομικές συνέπειες νια τα κράτος.
Λιγότερα έσοδα από το ντίζελ κίνησης και τεράστια ελλείμματα νια τον σιδηρόδρομο. Το άθροισμα των δυσμενών επιπτώσεων νια το κράτος πλησιάζει τα 100 δισ. δραχμές. Κάποτε θα πρέπει να σοβαρευτούμε.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο που θα έχει τεράστια επίπτωση στο Αττικό περιβάλλον. Αυτό είναι η γενική αναδάσωση. Το αστικό και περι-αστικό πράσινο. Υποβάλλω την ακόλουθη πρόταση, που αποτελεί μια τελείως διαφορετική στάση ή τοποθέτηση από αυτή που παραδοσιακά ακολουθούμε. Ο προϋπολογισμός ταυ 1988 προβλέπει για μεταβιβαστικές πληρωμές 761 δισ. δραχμές. Προτείνω την περικοπή κάδε κονδυλίου κατά 2%. Δηλαδή για παράδειγμα: Προβλέπεται επιδότηση της ΕΡΤ με 3.300 εκ. δραχμές. Με την πρόταση μου θα περικοπεί στα 3.234. Ένα τίποτε.
Με το 2% όμως θα κερδίσουμε 15 δισ. τα χρόνο για την αναδάσωση της Αττικής. Με το ποσό αυτό μπορούμε να αναδασώσουμε με μεγάλα δέντρα, έτοιμα δέντρα -να αποκτήσουμε δηλαδή αμέσως πράσινο- μια έκταση 40.000 και πλέον στρεμμάτων.
Μια τέτοια πολιτική μέσα σε πέντε χρόνιο θα έχει καλύψει όλες τις γυμνές εκτάσεις του Λεκανοπεδίου. Έτσι ενώ το ΠΑΣΟΚ Θα έχει φύγει, η Αθήνα θα έχει πρασινίσει. Μια τέτοια δενδροφύτευση θα αλλάζει τα κλίμα της Αθήνας. Περισσότερο οξυγόνο, περισσότερος αέρας, καθαρότερη ατμόσφαιρα, χαμηλότερη θερμοκρασία το καλοκαίρι, ατέλειωτοι χώροι αναψυχής σε μικρή απόσταση από το κέντρο. Τι άλλο θέλουμε; Είμαι βέβαιος κύριοι συνάδελφοι ότι αν ρωτούσαμε τους Αθηναίους αν δέχονται την πρόταση αυτή θα απαντούσαν με ενθουσιασμό ναι.
Κύριοι συνάδελφοι. Έκανα συγκεκριμένες προτάσεις που κατά τη γνώμη μου λύνουν το περιβαλλοντικό πρόβλημα της Αθήνας. Όχι αύριο το πρωί, αλλά σταδιακά σε 6-7 χρόνια. Ελπίζω να γίνουν δεκτές. Θα βγούμε όλοι κερδισμένοι.