Διαβάζω ότι επίκεινται σοβαρές αυξήσεις των τιμολογίων της ΔΕΗ. Κατά 9% λόγω εφαρμογής της ρήτρας καυσίμων και του κόστους εκπομπής CO2 και κατά αδιευκρίνιστο ποσοστό λόγω εφαρμογής ενός νέου «κοινωνικού» τιμολογίου.
Τιμωρούνται οι καταναλωτές επειδή η ΔΕΗ παραμένει προσκολλημένη στη χρήση του πετρελαίου (ρήτρα καυσίμων) και του λιγνίτη (κόστος εκπομπής CΟ2).
Τον περασμένο Απρίλιο έγραψα στην «Καθημερινή» για τις επιδόσεις της ΔΕΗ στην Κρήτη.
Τα στοιχεία για το 2007 για την Κρήτη είναι τα ακόλουθα:
Πωλήσεις 266 εκατ. ευρώ. Ζημίες 208 εκατ. ευρώ.
Μολονότι δεν έχω τα στοιχεία για το 2008, προεξοφλώ ότι το 2008 οι ζημίες της ΔΕΗ στην Κρήτη θα ξεπεράσουν τις πωλήσεις.
Η ΔΕΗ, σε ό,τι αφορά την Κρήτη, έχει μπει στα χνάρια του ΟΣΕ. Διαθέτει την ηλεκτρική ενέργεια σε τιμή που δεν καλύπτει καν το 50% του κόστους.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Κρήτη χρησιμοποιείται αποκλειστικά πετρέλαιο. Η επικείμενη αύξηση της τιμής του ρεύματος σε όλα τα ελληνικά νοικοκυριά προορίζεται να καλύψει κατά κύριο λόγο το κόστος της παραγωγής στην Κρήτη. Το 2007, τα συνολικά κέρδη της ΔΕΗ θα διπλασιάζονταν αν δεν υπήρχαν οι ζημίες της Κρήτης που αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 6% της συνολικής κατανάλωσης ρεύματος.
Το ερώτημα που θέτω είναι αν είναι ηθικά και κοινωνικά ορθό να επιβαρύνεται το σύνολο του ελληνικού λαού προκειμένου να διατίθεται η ηλεκτρική ενέργεια πολύ κάτω του κόστους στην Κρήτη.
Η διάθεση της ηλεκτρικής ενέργειας σε τιμές κατά πολύ χαμηλότερες του κόστους έχει άλλες παρενέργειες. Η σημαντικότερη είναι ότι αποτρέπει άλλους από το να επενδύσουν στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται η σημερινή κατάσταση. Διότι κανείς επενδυτής δεν επενδύει για να πουλάει κάτω του κόστους.
Ανεξαρτήτως του τι λέει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας για το θέμα, τι έχει να πει η Επιτροπή Ανταγωνισμού;
Αλλά ακόμη και στο επίπεδο της οικιακής οικονομίας, ποιος έχει το κίνητρο να επενδύσει σε μια μικρή φωτοβολταϊκή μονάδα ή σε μια ανεμογεννήτρια όταν το κόστος του ρεύματος διατηρείται τεχνητά χαμηλό;
Τι πρέπει να γίνει; Να αυξηθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Κρήτη ώστε να ανταποκρίνεται στο πραγματικό κόστος. Οχι διά μιας, αλλά σταδιακά, σε μια πενταετία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που υποστηρίζω την ανάγκη να διαφοροποιηθεί η τιμή του ηλεκτρικού στην Κρήτη από την υπόλοιπη Ελλάδα, προκειμένου να βρίσκεται σε κάποια αντιστοιχία με το κόστος παραγωγής του. «Αν γίνει κάτι τέτοιο για την Κρήτη, γιατί δεν πρέπει να γίνει και για τα άλλα νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το εθνικό δίκτυο;», ρώτησαν μερικοί. Διότι η Κρήτη είναι αρκετά μεγάλη και διαθέτει τοπική οικονομία με σημαντικό βάθος ώστε να είναι επενδυτικά ελκυστική, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τα υπόλοιπα νησιά. Και πάντως, ας αρχίσουμε από το προφανές -την Κρήτη- και να εξετάσουμε στη συνέχεια τα άλλα νησιά.
Αυτό που πάνω απ’ όλα πρέπει να γίνει κατανοητό, είναι ότι η διατήρηση τιμών σε επίπεδα που δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με το κόστος οδηγεί σε λάθος αποφάσεις. Το σοβιετικό οικονομικό σύστημα κατέρρευσε διότι πίστεψε ότι ο μηχανισμός των τιμών είναι μια καπιταλιστική πολυτέλεια που μπορεί να υποκατασταθεί από γραφειοκράτες. Οι τιμές στην οικονομία πληροφορούν. Οι λάθος τιμές παραπληροφορούν.
Δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή 12.09.2008