Την περασμένη Κυριακή έγραψα για ένα πρόβλημα καθημερινότητας και πρότεινα τη σχετική λύση. Το ίδιο θα κάνω και σήμερα. Η ζωή στις ελληνικές πόλεις γίνεται συνεχώς πιο αγχωτική και δύσκολη. Η καθημερινή απώλεια πολύτιμου χρόνου είναι εξοργιστική. Οι εξαιρετικά χαμηλές ταχύτητες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς εξωθούν τους πολίτες στο Ι.Χ. με αποτέλεσμα ακόμη μεγαλύτερη επιβράδυνση των ΜΜΜ. Για να αυξηθεί η ταχύτητα των ΜΜΜ δημιουργήθηκαν ειδικές λωρίδες αποκλειστικά γι’ αυτά. Αλλά οι λωρίδες περιορίστηκαν σε λίγες διαδρομές.
Το μεγαλύτερο εμπόδιο στην ανάπτυξη μεγαλύτερων ταχυτήτων είναι η στάθμευση (νόμιμη και κυρίως παράνομη) κατά μήκος της διαδρομής των λεωφορείων. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η λύση είναι να ελεγχθεί η παράνομη στάθμευση. Δυστυχώς, όμως, το κράτος αποδείχτηκε ανίκανο να ελέγξει την παράνομη στάθμευση. Το ίδιο και η Τοπική Αυτοδιοίκηση που σήμερα έχει την αρμοδιότητα και την ευθύνη.
Ο υπουργός Εσωτερικών κ. Παυλόπουλος επεξεργάζεται νέες ρυθμίσεις για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Προτείνω, λοιπόν, να συμπεριλάβει και την ακόλουθη πρόβλεψη: Να απαγορευτεί τόσο η στάθμευση, όσο και η στάση, οποιουδήποτε οχήματος σε όλους ανεξαιρέτως τους δρόμους από τους οποίους διέρχεται ΜΜΜ που εκτελεί δρομολόγιο. Σε όλη την Ελλάδα. Αν υπάρχουν μαγαζιά, η φορτοεκφόρτωση θα πρέπει να γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες, μέχρι τις 05.00. Το ίδιο και για τα αυτοκίνητα της καθαριότητας.
Ποιος θα επιβάλει την εφαρμογή του μέτρου; Ενα νέο σώμα (ούτε ο δήμος ούτε η τροχαία) που θα συσταθεί προς τούτο και θα εφοδιαστεί με τις γνώσεις και όλα τα μέσα που προσφέρει σήμερα η τεχνολογία: Γερανούς που θα απομακρύνουν τα σταθμευμένα αυτοκίνητα, ηλεκτρονικά βοηθήματα κ.λπ. Τα πρόστιμα (…ανεξίτηλα που δεν σβήνονται) για τους παραβάτες θα πρέπει να είναι μεγάλα και αυξανόμενα για τους υπότροπους. Ενδεχομένως τα πρόστιμα θα πρέπει να κλιμακώνονται ανάλογα και με το εισόδημα του παραβάτη. Διότι ένα τσουχτερό πρόστιμο για τον φτωχό μπορεί να αφήνει αδιάφορο τον ασυνείδητο νεόπλουτο. Οπως στην εθνική ομάδα ποδοσφαίρου καταφύγαμε σε Γερμανό προπονητή, για τον ίδιο λόγο θα πρέπει να αναζητηθεί ο επικεφαλής του νέου σώματος έξω από την Ελλάδα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα χρειαστεί να έλθει όχι μόνο ο επικεφαλής αλλά και αρκετοί ακόμη έως ότου -μετά δύο ή τρία χρόνια- φτιαχτεί σωστή ελληνική ηγετική ομάδα.
Πιστεύω ότι με την εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος θα βελτιωθεί κατακόρυφα η ζωή στις ελληνικές πόλεις.
«Ωραία» θα πείτε «και πού θέλεις να αφήσω το αυτοκίνητό μου;» Το 1979, με τον νόμο 960/1979 καθιέρωσα την υποχρέωση να έχουν χώρους στάθμευσης όλες ανεξαιρέτως οι νέες οικοδομές. Ο νόμος προέβλεπε επίσης ότι όλα τα νέα μαγαζιά θα είχαν χώρους στάθμευσης για τους πελάτες τους. Οπως συνήθως, ο νόμος που εξακολουθεί να ισχύει παραβιάζεται συστηματικά. Πολλοί από αυτούς, που αγανακτισμένοι θα με ρωτήσουν «και πού θέλεις να αφήσω το αυτοκίνητο μου;» θα περιλαμβάνονται στους «έξυπνους» που αποφάσισαν να μην εφαρμόσουν τον νόμο.
Τέλος πάντων, όσοι αφήνουν το αυτοκίνητό τους όπου περνάει λεωφορείο θα έχουν πρόβλημα. Το πρόβλημα πάντως θα είναι μικρότερο από το όφελος που θα έχουν όλοι οι κάτοικοι της πόλης. Με άλλα λόγια, το πρόβλημα δεν αποτελεί δικαιολογία για τη μη εφαρμογή του μέτρου, αλλά σοβαρό έναυσμα για την αναζήτηση τρόπου άμβλυνσης των συνεπειών της πλήρους απαγόρευσης της στάθμευσης στους δρόμους όπου κυκλοφορούν ΜΜΜ. Στις 11 Νοεμβρίου 2007 στην «Καθημερινή» υποστήριξα ότι θα έπρεπε να καταργηθεί το σύστημα των μονών ζυγών επειδή δεν έχει πλέον καμιά περιβαλλοντική ή κυκλοφοριακή χρησιμότητα και επειδή με την κατάργησή του θα περιοριστούν σημαντικά οι ανάγκες στάθμευσης, μια και πολλοί απέκτησαν ένα δεύτερο αυτοκίνητο μόνο και μόνο για να ξεπεράσουν το εμπόδιο των μονών-ζυγών. Αυτό, λοιπόν, πρέπει να είναι το πρώτο μέτρο που δεν θα κοστίσει τίποτε και θα ελευθερώσει χώρους στάθμευσης.
Μετά πρέπει να δημιουργηθούν οι πολεοδομικές, οικονομικές και φορολογικές προϋποθέσεις που θα έκαναν πιο συμφέρουσα τη δημιουργία χώρων στάθμευσης απ’ ό,τι είναι η ανέγερση οικοδομών. Για παράδειγμα πολλά μη άρτια οικόπεδα θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν πολυώροφα μηχανικά γκαράζ. Τέλος, πρέπει να δημιουργηθούν μεγάλα υπόγεια γκαράζ κάτω από πλατείες και δρόμους. Για παράδειγμα κάτω από τη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, όπως έγινε στα Ηλύσια Πεδία στο Παρίσι ή ακόμα και κάτω από τον Λυκαβηττό.
Κατά τη δική μου γνώμη η ποιότητα της ζωής στην πόλη πρέπει να θεωρηθεί έγνοια πρώτης προτεραιότητας για την οποιαδήποτε κυβέρνηση. Θυμίζω ότι έχω αναφερθεί στην καθολική αναδάσωση των περιαστικών ορεινών όγκων, στη δημιουργία πολλών μικρών πάρκων στην Αθήνα (αντί του φαραωνικού πάρκου στο Ελληνικό), στις πράσινες στέγες, στο ότι στην πόλη προηγούνται οι ανάγκες των πεζών, ακολουθούν τα ΜΜΜ και τελευταία έρχονται τα Ι.Χ. Δεν γνωρίζω πόσοι από τους αναγνώστες της «Κ» συμμερίζονται αυτές τις προτεραιότητες αλλά ελπίζω, όσοι συμφωνούν με αυτές, να εκδηλωθούν. Να πιέσουν την κυβέρνηση και τους δήμους να φύγουν από τη λογική των εξαγγελιών και να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις.
Δημοσιεύτηκε στη Καθημερινή 09.10.2008