Skip to content

Από το 1990 μέχρι σήμερα ζήσαμε την αποκαλούμενη περίοδο της παγκοσμιοποίησης. Στις συναλλαγές της η ανθρωπότητα αναζητούσε εκείνα τα αγαθά και τις υπηρεσίες που εξυπηρετούσαν καλύτερα τις ανάγκες της χωρίς να νοιάζεται για τη χώρα προέλευσής τους, αρκεί να τηρούνταν τα συμφωνημένα.
Χάρη στην παγκοσμιοποίηση λαοί που ήταν στα πρόθυρα της φτώχειας μπόρεσαν να ξετρυπώσουν δυνατότητες ανάπτυξης και σήμερα έχουν εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες στη μεσαία οικονομική τάξη. Σκεφθείτε την Κίνα ή τις Ινδίες.

Η περίοδος της ανέμελης παγκοσμιοποίησης φάνηκε πως τελειώνει με την προεδρία του Τραμπ στην Αμερική. Το σύνθημά του «πρώτα η Αμερική» σήμαινε ότι οι επιχειρήσεις θα έπρεπε να προτιμούν αμερικανικά προϊόντα έστω και αν έτσι δεν εξυπηρετούσαν καλύτερα τα συμφέροντά τους. Για να γίνει το μήνυμα επιτακτικότερο πρόσθεσε το επιχείρημα ότι διάφορες δραστηριότητες ή υπηρεσίες μπορεί να έθιγαν την άμυνα των ΗΠΑ. Με αυτό το σκεπτικό απέκλεισε την κινεζική Huawei από τα δίκτυα 5G και προσπάθησε (μάλλον επιτυχώς) να την αποκλείσει και από την Ευρώπη. Η συρρίκνωση του ανταγωνισμού στα 5G μάλλον ζημίωσε τους καταναλωτές (μολονότι δεν γνωρίζω πόσο σωστό ήταν το επιχείρημα του κινδύνου για την άμυνα).

Ο Τραμπ κατέστησε σαφές στη Γερμανία ότι η απόλυτη ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία ήταν επικίνδυνη για την ασφάλεια της ίδιας και της Ευρώπης. Ηταν αντίθετος με τον αγωγό Nord Stream II που θα διπλασίαζε τις παρεχόμενες στη Γερμανία ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου. Ο αγωγός ολοκληρώθηκε (επένδυση 12 δισ. ευρώ), αλλά η Γερμανία την παραμονή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία αποφάσισε να παγώσει οποιεσδήποτε περαιτέρω ενέργειες.

Στις 24 Φεβρουαρίου οι μηχανοκίνητες ορδές του Πούτιν εισέβαλαν στην Ουκρανία, μια χώρα 44 εκατομμυρίων κατοίκων. Ανοιξε ο ασκός του Αιόλου. Με αποτροπιασμό ο ελεύθερος κόσμος αποφάσισε να αντιδράσει επιβάλλοντας οικονομικές κυρώσεις στη Ρωσία και προσφέροντας αμυντικό πολεμικό υλικό στην Ουκρανία. Το δίλημμα του ελεύθερου κόσμου ήταν να αποφύγει την πολιτική κατευνασμού του Πούτιν που θα τον αποθράσυνε (διδακτική ήταν η διστακτική στάση του ελεύθερου κόσμου απέναντι στα πρώτα βήματα του Χίτλερ), χωρίς όμως να προκαλέσει διεύρυνση του πολέμου έξω από την Ουκρανία.

Η σημαντικότερη οικονομική κύρωση ήταν το πάγωμα των αποθεματικών της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας.

Από το σημείο αυτό μπορεί να πει κανείς ότι βρισκόμαστε σε λανθάνοντα πόλεμο του ελεύθερου κόσμου με τη Ρωσία.
Υπάρχουν αρκετοί στην Ελλάδα που φαίνεται να πιστεύουν ότι αν «κάνουμε το κορόιδο» δεν θα υποστούμε τις συνέπειες του πολέμου. Φέρνουν μάλιστα ως παράδειγμα την Τουρκία που μπορεί να ελίσσεται προσφέροντας υπηρεσίες και στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Η Τουρκία ελίσσεται διότι έχει πράγματι κάτι να προσφέρει. Στην Ουκρανία αξιόμαχα drones που πλήττουν ρωσικούς στόχους, στη Ρωσία καλό πελάτη για αμυντικό υλικό S-400 κ.ά. Εμείς τι προσφέρουμε πέρα από τα αερολογήματα της Αριστεράς;

Ο «λανθάνων πόλεμος» μας αναγκάζει να ξανασκεφθούμε τις επιλογές μας. Επιλογές δεν είναι ίσως ο σωστός όρος, δεδομένου ότι δεν καταλήξαμε σε αυτές κατόπιν μελέτης εναλλακτικών προτάσεων αλλά από αδράνεια, από τη φορά των πραγμάτων.

Πριν από 50 χρόνια η Ελλάδα δεν εισήγε μαλακό σιτάρι. Η εγχώρια παραγωγή έφθανε. Σήμερα εισάγουμε μαλακό σιτάρι από την Ουκρανία όπως πολύ παλαιότερα, πριν την «εκσυγχρονίσουν» οι μπολσεβίκοι. Στη λογική της παγκοσμιοποίησης που ο πόλεμος του Πούτιν ανέτρεψε. Διάβασα ότι πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τον Πρωθυπουργό και το υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το απειλούμενο επισιτιστικό πρόβλημα και χάρηκα. Η ελληνική γεωργία είναι δυστυχώς ξεχασμένη ενώ μπορεί να συνεισφέρει πολλά στην ανάπτυξη.

Ανάλογες συσκέψεις γίνονται και ξαναγίνονται για τα ζητήματα της ενέργειας. Το ζήτημα «ενέργεια» απασχολεί και πονάει πολύ κόσμο που δυσκολεύεται να ακούσει οτιδήποτε δεν τον συμφέρει.
1 Οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου έχουν ανέβει διεθνώς εξαιτίας του πολέμου του Πούτιν. Ζητούν πολλοί τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. Αυτό θα είχε ως συνέπεια τη μείωση των κρατικών εσόδων και θα ανάγκαζε το κράτος να αναζητήσει τα χαμένα έσοδα από αλλού.

Υγιής τρόπος αντιμετώπισης της ακρίβειας των καυσίμων είναι ο περιορισμός της κατανάλωσης. Χαμηλώστε τον θερμοστάτη κατά 2°C τον χειμώνα ή ανεβάστε τον αντιστοίχως το καλοκαίρι. Μην αναπτύσσετε υπερβολική ταχύτητα, μην πατάτε απότομα γκάζι. Μπορείτε να εξοικονομήσετε 10% της συνηθισμένης σας κατανάλωσης.
2Αυτά αφορούν τον καθένα από εμάς και μπορούν να γίνουν αμέσως. Συνολικά όμως σε επίπεδο κυβέρνησης μπορούν να γίνουν πολλά, με αποτελέσματα που θα φανούν όμως στα επόμενα χρόνια. Διαπιστώνω με ικανοποίηση ότι η κυβέρνηση έχει ήδη δρομολογήσει όλα ή σχεδόν όλα όσα θα πρότεινα:

n Σημαντική αύξηση των αποθηκευτικών χώρων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), ώστε να μπορούμε να απεμπλακούμε τελείως από το ρωσικό φυσικό αέριο. Οπως έκανε η Λιθουανία.

n Επιτάχυνση των επενδύσεων σε ΑΠΕ, σε στεριά και θάλασσα.

n Επιτάχυνση ερευνών για φυσικό αέριο σε Κρήτη και Ιόνιο.

n Θέση σε λειτουργία των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ.
Στα παραπάνω θα προσέθετα την ανάγκη εκπόνησης νομοθετικού πλαισίου για τη δημιουργία μικρών σύγχρονων πυρηνικών σταθμών. (Είναι αστείο να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας και να επιδιώκουμε συμφωνία με τη Βουλγαρία για να χτίσει αυτή πυρηνικό σταθμό που θα τροφοδοτεί την Ελλάδα!)

Ο πόλεμος του Πούτιν άλλαξε τον κόσμο όπως τον ξέραμε. Οποιος προσαρμοστεί ταχύτερα στις νέες συνθήκες θα βγει κερδισμένος.

Θα ήταν παράλειψη αν δεν θύμιζα ότι σήμερα, 9 Απριλίου, είναι η 69η επέτειος της κατά 50% υποτίμησης της δραχμής του Σπύρου Μαρκεζίνη και της απελευθέρωσης των εισαγωγών που έβαλαν την Ελλάδα σε τροχιά γρήγορης ανάπτυξης.

 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Νέα” 09.04.2022

Back To Top