Τα τελευταία σπασμωδικά, αντιφατικά, ασυνάρτητα και αλλοπρόσαλλα φορολογικά μέτρα επέφεραν μεγαλύτερο πολιτικό πλήγμα στην κυβέρνηση, απ’ ό,τι επέτυχαν όλα μαζί τα αντιπολιτευόμενα κόμματα τα τελευταία 4 χρόνια.
Η ΕΣΤΙΑ, με σπάνια παρρησία, ανέλυσε τα προβλήματα και τις συνέπειες που θα προκληθούν από τα μέτρα αυτά.
Πως εξηγείται ο αυτοχειριασμός της κυβέρνησης; Η όλη κατάσταση έχει πολλές ομοιότητες με τη βύθιση του ‘Εξπρές Σάμινα’. Ο πλοίαρχος είχε πάει στην καμπίνα του να κοιμηθεί. Ο υποπλοίαρχος είχε άλλες ‘απασχολήσεις’. Αυτός που εκείνη τη στιγμή κρατούσε το τιμόνι έκανε μια σπασμωδική και βεβιασμένη κίνηση.
Μετά το τέλος των θερινών διακοπών η κυβέρνηση επέστρεψε στην Αθήνα και ανακάλυψε ότι ο προϋπολογισμός είχε πέσει έξω. Ακολούθησαν σπασμωδικές και βεβιασμένες κινήσεις που χειροτέρευσαν την κατάσταση.
Τα προβλήματα όμως ήταν γνωστά. Γνωστά ήταν και τα νερά της Πάρου…
Τον περασμένο Ιούλιο, στην Καθημερινή, υποστήριξα ότι είναι επείγον να αλλάξει το κυβερνητικό σχήμα προκειμένου να αυτονομηθεί το Υπουργείο Οικονομικών και να αποκτήσει έναν ισχυρό και αποτελεσματικό Υπουργό.
Μετά από 54 μήνες, με τον ίδιο Υπουργό, τίποτε δομικό δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο στο Υπουργείο Οικονομικών.
- Τα δημοσιονομικά προβλήματα υπάρχουν επειδή όλο το σύστημα ελέγχου των δαπανών παραμένει στην προ εικοσαετίας κατάσταση.
- Δεν εξετάζεται η σκοπιμότητα κάθε μιας δαπάνης του προϋπολογισμού.
- Η διαφθορά στις εφορίες είναι εκτός ελέγχου.
- Η κυβέρνηση διορίζει ανίδεους (κατά δήλωση του κ. Αλογοσκούφη) στα Ταμεία, στις ΔΕΚΟ, στους Οργανισμούς. Οι ανίδεοι ξοδεύουν ασύστολα.
- Ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών δηλώνει ότι το πραγματικό ΑΕΠ είναι κατά 25% μεγαλύτερο εκείνου που καταγράφεται επισήμως. Ούτε να μετρήσουμε δεν μπορούμε!
- Ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών αφήνει ανεξέλεγκτο τον βόθρο των υπέρ τρίτων φόρων και ανέχεται το ανεξέλεγκτο των ειδικών λογαριασμών (ένα είδος μαύρου ταμείου στα χέρια των Υπουργών).
- κλπ, κλπ, κλπ.
Δεν με ενδιαφέρει κάποιος επικοινωνιακής φύσης ανασχηματισμός. Προτείνω συγκεκριμένα στον κ. Καραμανλή:
- Να δημιουργήσει εκ νέου αυτόνομο Υπουργείο Οικονομικών (ταμία του κράτους) στο οποίο να υπαχθεί η Στατιστική Υπηρεσία και να το αναλάβει παντοδύναμος εξωκοινοβουλευτικός υπουργός με αποδεδειγμένη διοικητική ικανότητα και γνώση της πραγματικής λειτουργία της ελληνικής αγοράς (όχι καθηγητής).
- Να συγχωνεύσει το απομένον Υπουργείο Οικονομίας και το Υπουργείο Ανάπτυξης σε ένα ενιαίο Υπουργείο Οικονομίας υπό τον σημερινό Υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών.
Πιστεύω ότι η προτεινόμενη αλλαγή είναι επείγουσα διότι φοβάμαι ότι το 2009 θα αποδειχθεί πολύ πιο δύσκολο από το 2008. Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός, τα αλλοπρόσαλλα φορολογικά μέτρα σε συνδυασμό με τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ που πρέπει να εξουδετερωθεί με μέτρα ουσίας που μόνον ένας νέος Υπουργός Οικονομικών μπορεί αξιόπιστα να λάβει. Το μήνυμα μου είναι ότι η δημιουργία του νέου Υπουργείου Οικονομικών δεν πρέπει να περιμένει τον προϋπολογισμό, αλλά να γίνει τώρα.
Η ανησυχία στην Ελλάδα εντείνεται και από την έλλειψη αξιόπιστων και πρόσφατων πληροφοριών. Αναφέρω δύο παραδείγματα:
- Κολοσσιαίες και φημισμένες τράπεζες του εξωτερικού καταποντίζονται και πέφτουν έξω από τη μια εβδομάδα στην άλλη. Αναρωτιούνται μερικοί και ανησυχούν μήπως γίνει ξαφνικά κάτι τέτοιο με κάποια Ελληνική τράπεζα. Οι καθησυχαστικές κουβέντες του τύπου ‘το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι θωρακισμένο’ ακούγονται μάλλον αστείες, ιδίως μετά την πρόσφατη διαβεβαίωση ότι η ‘ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη’. Τι θα μπορούσε να γίνει; Να υποχρεωθούν οι Τράπεζες να δημοσιεύουν, συχνότερα και γρηγορότερα, αναλυτικότερα στοιχεία για την ποιότητα του ενεργητικού τους. Η Τράπεζα της Ελλάδας να εντείνει την εποπτεία του τραπεζικού συστήματος και να υποχρεώσει χωρίς ενδοιασμούς τις ασθενείς – αν υπάρχουν – τράπεζες, ιδιωτικές ή κρατικές, να διορθώσουν την κεφαλαιακή τους θέση ή και να συγχωνευθούν με άλλες υγιέστερες.
- Τα ταμεία που, μετά το σκάνδαλο των ομολόγων, θεωρείται ότι απέκτησαν νέες και καλύτερες διοικήσεις (οι προηγούμενες χαρακτηρίστηκαν ανίδεες), τοποθετούν παραδοσιακά ένα μέρος των αποθεματικών τους σε τραπεζικές μετοχές. Από την αρχή του χρόνου οι τραπεζικές μετοχές έχουν χάσει το 1/3 της αξίας τους. Ποιά είναι σήμερα η αποτίμηση της περιουσίας των ταμείων; Θα περιμένουμε να μάθουμε την πραγματικότητα την Άνοιξη του 2009; Αν, επαναλαμβάνω αν, υπάρχει πρόβλημα και δεν το μάθουμε εγκαίρως μήπως οδηγηθούμε και για τον λόγο αυτό σε νέες σπασμωδικές κινήσεις;
Σε περιόδους ανησυχίας, η άγνοια της πραγματικότητας τροφοδοτεί φήμες και εντείνει την ανησυχία. Χρειάζεται περισσότερη διαφάνεια. Περισσότερη και συχνότερη αξιόπιστη πληροφόρηση.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Εστία” 18.09.2008